Topraklama Ölçümü ve Raporu
Bu yazımızda Topraklama Ölçümü ve Raporu faaliyeti içerisinde verdiğimiz hizmetleri, TSE Topraklama Raporu, Topraklama Ölçümü ve Topraklama Raporu düzenlenmesinin önemine değindik. Topraklama ölçümü yapan firmalar içerisinde yönetmeliklere uygun topraklama ölçümü yaptırmak ve topraklama raporu hazırlamamız hususunda bizimle iletişime geçebilirsiniz. Topraklama Ölçüm ve Raporlama hizmeti ile alakalı detaylı bilgi ve teklif isteği için bizi arayabilirsiniz.
0 (312) 272 97 11 |0 507 669 77 11 | info@ockmuhendislik.com
Topraklama Nedir
Topraklama sistemi, panoların, cihazların ve makinaların belirlenen noktaları ile toprak elektrodu arasında iletken bir bağlantı kurmak olarak tanımlanabilir. Bu Toprak elektrodu iletken bir parça olarak toprağa gömülür ve toprak ile elektriksel bir bağlantı gerçekleştirir.
Topraklama, cihazlar ile toprak arasında iletken bir bağlantı kurarak, cihazlarda meydana gelebilecek yalıtım arızaları gibi nedenlerde cihaz gövdesinin toprakla irtibatlanmasıdır. Bu şekilde insanlar için herhangi bir problem ortaya çıkmaz zira hata akımı toprağa doğru akacaktır.
Eğer herhangi bir elektrik topraklama tesisatı mevcut değil ise, bu cihaza dokunan insan üzerinden hata akımları akacağından, bu akımın seviyesine bağlı olarak ölüm olayları meydana gelebilir.
Bu nedenle topraklama sayesinde, kaçak akımlar güvenli bir şekilde toprağa yönelir ve eğer otomatik bir açma sistemi ile irtibatlanır ise, elektrik sistemi güvenli bir şekilde kesilir. Bu nedenle doğru bir topraklama insanların hayatını koruma anlamında önemli olduğu gibi, cihazların ve yatırımların korunması anlamında hayati önem taşır.
Topraklama Nasıl Yapılır
Topraklama günümüzde en çok topraklama çubuklarının toprağa gömülmesi ile yapılmaktadır. Bu çubuklar bazen bina ihata şeklinde bazende üçgen topraklama kaz ayağı gibi adlandırılan şekillerde olur.
Topraklama çubukları 1 , 1.5 veya 1.75 metre olarak satılır toprak kazılarak sonrasında toprağın içerisine çakılır. Buradan da bir topraklama iletkeni ile bina içerisine taşınır ve eş potansiyel noktaya bağlanır. Eş potansiyel noktadan da bina içerisinde tüm panolara cihazlara gövdelere prizlere kadar dağıtılır. Bazı uygulamalarda NPL 65x65x7 galvaniz köşebent te kullanılmaktadır. Doğru bir uygulamadır.
Lakin tercihin bakırdan yana kullanılmasının sebebi bakır toprak altında toprağın bozucu etkilerine daha dayanıklı olmasıdır.
Toprak Özgül Direnci Nedir
Toprak direnci (ρ) Ohm metre (Ω.m) olarak ifade edilir. Bu değer 1mt x 1mt olan silindir bir küpün teorik direncidir. Ölçümleme ile toprağın elektrik akımlarını nasıl ilettiği konusunda bilgi sahibi olunur. Özgül direnç ne kadar düşük ise, bu lokasyonda gerekecek topraklama elektrodu direncide düşük olacaktır.
Toprak özgül direnci bölgeye ve toprak tipine göre değişkenlik göstermektedir zira nem ve sıcaklık bu direnç üzerinde etkilidir. Bu nedenle Toprak özgül direnci mevsime veya ölçümleme anına göre farklılıklar gösterir. Sıcaklık ve nem seviyeleri, Toprak altına doğru gidildikçe daha stabil olacağından, mevsimsel etkilerden arınmak için daha derinden ölçüm yapılması gereklidir. Bu nedenle ölçüm çubuklarının mümkün olduğunca derine gömülmesi gerekir.
Sonuç olarak toprak özgül direnci toprağın has kendi direncidir.
Toprak Özgül Direnci Ölçümü Neden Önemli
Toprak özgül direnci ölçümü ile;
- Yapıları inşa etmeden yer tespiti ve topraklama elektrodu ve topraklama tipi seçimi yapılabilir.
- Toprak elektrodu ve Toprak sistemi teknik özellikleri yazılabilir.
- Toprak direnci tespit edilerek sistem için kullanılacak topraklama sistemi maliyetleri optimize edilebilir.
Bu nedenle sonuç olarak bu ölçüm büyük inşaat sahalarında veya fabrika/indirici merkezlerde topraklama elektrod seçimi ve pozisyonlaması ile ilgili önemli bilgiler verir. Bu ölçümler yapılmadan kesinlikle topraklama tasarımı ve projelendirilmesi yapılmamalıdır. Topraklama özgül direnci ölçümü hem topraklama tesisatının hemde periyodik kontrollerin en başıdır, temelidir.
Topraklama Ölçümü Nasıl Yapılır
Elektrik tesisatlarında topraklama ölçümü birçok çeşitli yolla yapılmaktadır. Çevrim Empedansı Loop Empedans Ölçüm Yöntemi , Kazıklı Ölçüm Yöntemi ve Clamp Pens Tipi Toprak Megerleri ile ölçülür. En sağlıklısı ortam müsaitse kazıklı ölçümdür. Lakin gelişen teknoloji diğer cihazları da kazıklı ölçüm kadar kabiliyetli yapmıştır.
Toprak Özgül Direnci Nasıl Ölçülür
Toprak özgül direnci 4 kazıklı yöntemle ölçülür. Topraklama ölçümü için aşağıda belirtilen şekilde kazıkları yerleştirin ve ölçün. Wenner Metodu 4 Kazıklı Yöntemdir.
Wenner metodu ( En yaygın) Ölçüm prensibi “a” eşit mesafesi ile 4 adet kazık Toprak üzerinde bir çizgi halinde yerleştirilerek ölçüm gerçekleştirilir. Test cihazı “I” akımı iki elektrot arasına enjekte edilir. ( E ve H). ES ve S elektrotları arasındaki ∆V gerilim potansiyeli ölçülür. Kazıklar arası mesafe eşit olmalıdır. En doğru ölçüm sonucunu Wenner Metodu verecektir. Toprak özgül direnci ölçümü öneminden yukarıda bahsetmiştik.
Toprak özgül direnci ölçüm cihazı genelde çevrim empedansı cihazları ile karıştırılmaktadır. Özgül direnç ölçüm cihazları genelde çok fonksiyonlu cihazlarda bulunmazlar.
Topraklama Ölçümü Direnci Kaç OHM Olmalı
Elektrik akımının her zaman en kolay ve en düşük dirençli yolu seçeceği unutulmamalıdır. İdeal bir toprak direnci sıfır olmalıdır.
Herhangi bir topraklama direnci ölçümüne başlamadan önce, topraklama direncinin kabul edilebilir en yüksek seviyesinin ne olabileceği hesaplanmalıdır. Topraklama direnci seviyeleri ülkelerin takip ettikleri standartlara ve topraklama tipine göre farklılıklar gösterebilir. En güvenli yöntem sınır değer hesabı yaparak gerekli korumayı sağlayacak direnç değerini bulmaktır. Bu sınır değer hesapları prizler, makina gövdeleri gibi tüm ölçüm noktalarında uygulanabilmektedir. Bunun yanı sıra teisatınız da kaçak akım rölesi kullanmanızda zorunludur. Sınır değer hesaplamalarında kaçak akım röle ayarı büyük önem art etmektedir. Sizlerde Ankara topraklama ölçümü ve raporu için bizlere ulaşabilirsiniz.
Topraklama Ölçümünü Neler Etkiler
Kısaca bunun için dört etken sayabiliriz.
1.Toprak elektrodunun uzunluğu ve derinliği
2.Toprak elektrodunun çapı (toprağa temas eden yüzey genişliği)
3.Toprak elektrodunun sayısı
4.Toprağın yapısı
Bu yüzden özgül direnç ölçümü yapılarak sistem tasarımı yapılmalıdır.
Topraklama Direnci Nasıl Ölçülür
Mevcut bir topraklama elektrodu kullanılarak özgül direnç ölçümü yapılabilir. Bu metotda akım vermek ve 0V potansiyel gerilim sağlamak üzere 2 harici elektrod (kazık) kullanmak gereklidir.
Kullanılacak kazıkların yerleri topraklama E(X) noktasına gore belirlenmesi gereklidir. Doğru ölçümleme için, “0V potansiyel gerilim “kazığı E ve H’dan dolaşan akım etkisinden uzak bir noktaya yerleştirilmelidir.
Çalışmalar ile yapılan istatistiksel verilere göre en doğru ölçümlemeyi alabilmek için S kazığını E ile H kazığı arasındaki mesafenin %62’sine yerleştirmek gereklidir.
Bundan sonra yapılması gereken S kazığını ± 10 % (S’ ve S”) mesafe arasında oynatıldığında ölçüm sonuçlarının değişmediği veya çok az değiştiği konusunda emin olunması gereklidir.r yapılması gerekir.
Eğer ölçüm sonuçları değişiyor ise, bu (S) elektrodunun etki alanı içerisinde olduğunu gösterir ki bu durumda mesafeleri değiştirerek ölçümün tekrar yapılması gerekir.
Topraklama Ölçümü Yaptırmak Zorunlu Mudur?
Elektrik tesislerinde can ve mal güvenliği açısından topraklama sistemlerinin yapılması ve işlerliğinin periyodik olarak kontrolü “Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği” gereği zorunlu tutulmuştur. Aynı yönetmeliğin Ek-P bölümünde işyerlerinin topraklama tesisatının periyodik olarak kontrol edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
“İşyeri, Bina ve Eklentilerinde alınacak Sağlık ve Güvenlik Önlemlerine İlişkin Yönetmelik Ek-1 Madde 6 da işverenlerin “Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği’ne göre gerekli tedbirleri alması zorunluluğu vardır.
“İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” Madde 2.3 gereğince aksi belirtilmediği sürece işyerlerinin tesisatların periyodik kontrollerinin yılda bir yapılacağı bildirilmiştir.
Topraklama Ölçümünde Yapılan Kontroller
Topraklama ölçümü sırasında topraklama tesisatlarına ilişkin birtakım kontroller yapılır. Bu kontroller;
Gözle muayene, Koruma iletkenlerinin, ana ve tamamlayıcı potansiyel dengeleme iletkenleri bağlantılarının sürekliliğinin ölçülmesi ve denetlenmesi Elektrik tesisinin yalıtım direncinin ölçülmesi ve denetlenmesi Toprak özdirencinin ölçülmesi Beslemenin otomatik kesilip kesilmediğinin denetlenmesi Çevrim empedansının kontrolü Hata akımı koruma düzeninin kontrolüdür.
Topraklama Ölçümü Kaç Yılda Bir Yapılır
Yukarıdaki belirttiğimiz nedenler topraklama sisteminin sağlığı ve değerleri düzenli olarak takip edilmelidir. “Elektrik Tesislerinde Topraklamalar Yönetmeliği Ek-P`de çeşitli topraklama tesislerinde işletme dönemi içindeki muayene, ölçme ve denetlemelere ilişkin önerilen periyotları verilmiştir.
- Elektrik üretim, iletim, dağıtım tesisleri,2 yıl
- Enerji Nakil ve dağıtım hatları5 yıl
- Sanayi tesisleri ve iş merkezleri direnç değerleri1 yıl
- Topraklama tesisleri ile ilgili diğer kontroller 2 yıl
- Sabit işletme elemanları 1 yıl
- Yeri değişebilen işletme elemanları 6 ay
- Parlayıcı, patlayıcı, tehlikeli zararlı maddelerle çalışabilen işyerleri ve ıslak ortamlarda çalışılan işyerleri için kontrol periyotları 1 yılı aşamaz.
Topraklama Ölçüm Noktaları
- ADP’ler, Kompanzasyon Panoları, Jeneratörler, Jeneratör transfer panoları, UPS’ler ve panoları, Kat dağıtım Panoları
- Kazan dairesi , makine, pompa ve panolar
- Varsa turnikeler Son Kullanıcı Noktaları, Elektrikle çalışan makineler
- Yemekhane, bulaşık makine, buzdolabı, benvari
- Kat ofislerinden bazılarından örnekleme amaçlı prizler
- Asansör makine dairesinde, asansör gövdesi, besleme ve kumanda panoları
- Varsa klima ve havalandırma santralleri Torna ve freze tezgahları, Matkaplar, Testereler
- Vinçler, CNC Makineleri Tanker boşaltma barası ,Kullanılan sabit makinalar
- Pompa gövdeleri , Statik yük alıcı levhalar
Topraklama Ölçümü Fiyatları
Topraklama ölçümü fiyatları ölçüm yapılacak nokta sayısına göre değişiklik göstermektedir. Detaylı bilgi ve teklif isteği için iletişime geçebilirsiniz.
TSE Topraklama Ölçümü Başvuru
TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB) alımınızda gerekli olan TSE Topraklama Raporu ve TSE Topraklama Ölçümü başvurularınızda uygun fiyat garantisi ile TSE , Çalışma Bakanlığı ve EMO onaylı rapor düzenliyoruz.
Topraklama Ölçümü Yapan Firmalar
Topraklama ölçümü yapan firmalar EMO üyesi Elektrik, Elektrik-Elektronik ve Elektronik Mühendisleri EMO üyesi Serbest Müşavir Mühendis(SMM) Belgesi sahibi gerçek kişiler dir. Bu raporların geçerli olabilmesi için gerekli yetki belgeleri aşağıda ki gibidir.
-Elektrik SMM Belgesi
-Topraklama Yetkilendirme Belgesi
-Elektrik İç Tesisleri Denetimi ve Raporlama Yetkilendirme Belgesi
-Ölçüm yapılan cihazların kalibrasyon belgesi
-Ekipnet Sistemine Kayıtlı olmak